Jak fizjoterapeuci postrzegają swój zawód? A jakie wyobrażenie i oczekiwania mają klienci?

Fizjoterapeuci wykonują odpowiedzialny zawód i wykonują go z poczuciem misji. Jednak wiedza w społeczeństwie na temat specyfiki ich pracy jest wciąż niewystarczająca, a równocześnie rosną wymagania wobec usług świadczonych przez fizjoterapeutów.

Lata nauki, zdobywanie uprawnień, doszkalanie się, spełnianie najwyższych standardów, odpowiedzialność za zdrowie drugiego człowieka – to wszystko sprawia, że fizjoterapeuci mają głębokie przekonanie, że wykonują ważną i niezbędną pracę.

W takcie badania kompetencji społecznych fizjoterapeutów z Podkarpacia stwierdzono, że wysoko oceniają oni własne kompetencje społeczne. Badanie było formą samooceny, gdzie zapytano fizjoterapeutów o własną ocenę różnych aspektów kompetencji społecznych. Przykładowo, samoocena fizjoterapeutów dla Skali ES (efektywność zachowań w sytuacjach ekspozycji społeczne) kształtowała się następująco: 55 proc. oceniło się wysoko, a 41 proc. przeciętnie.

Stereotypowe wyobrażenie: fizjoterapeuci, czyli masażyści

”Mimo niekwestionowanych osiągnięć pozycja zajmowana przez fizjoterapię w Polsce nie odpowiada znaczeniu, jakie powinna mieć w ochronie zdrowia” – napisano w publikacji na temat stanu wiedzy o zawodzie fizjoterapeuty, powołując się na słowa Zbigniewa Śliwińskiego.

Jednocześnie przedstawiono istotne wyniki badań dotyczących stanu wiedzy na temat zawodu fizjoterapeuty wśród studentów nauk technicznych oraz osób po 60-tym roku życia. Okazało się, że w grupie osób starszych tylko 27,4 proc. badanych poprawnie zdefiniowała nazewnictwo zawodu i odróżniała pojęcia „fizjoterapeuta” oraz „fizykoterapeuta” (określenie wytypowało aż 41 proc. seniorów). Dla 31 proc. seniorów fizjoterapeuta to po prostu masażysta. W grupie studentów poprawną definicję zawodu oznaczyło 85,3 proc., z kolei 8,6 proc. – wybrało pojęcie „fizykoterapeuta”, a 6 proc. – masażysta.

Co więcej, w obu grupach wszyscy respondenci zgodnie odpowiedzieli, że głównym zadaniem fizjoterapeutów jest wykonywanie masażu. Tylko niewielki odsetek respondentów uważał, iż do zakresu obowiązków fizjoterapeuty może należeć stawianie diagnozy funkcjonalnej (58,6 proc. – studentów, 1,2 proc. – seniorów), programowanie procesu rehabilitacji (75,2 proc. – studenci oraz 2,4 proc.- seniorzy) oraz zlecanie zabiegów rehabilitacyjnych (80,2 proc i 17,8 proc.).

We wnioskach napisano także, że mniej niż 2 proc. ankietowanych w obu grupach wiedziało, że fizjoterapeuci pracują na oddziałach ginekologicznych. Zgodnie z powszechną wiedzą, respondenci przypisywali ich do pracy na oddziale ortopedycznym oraz neurologicznym. Fizjoterapeuci kojarzyli się także z opieką nad osobami starszymi.

Rosnące wymagania i poduszka powietrzna

Mimo niepełnej wiedzy o specyfice zawodu, pacjenci mają rosnące wymagania wobec oferowanych przez fizjoterapeutów usług. Z badania, w którym wzięli udział przedstawiciele 34 organizacji pacjentów, w tym 20 fundacji, 12 stowarzyszeń oraz 2 pododdziały wynika, że 29 z nich ocenia dostępność usług na niewystarczającym poziomie. Żadna nie oceniła jej jako bardzo dobrej, tylko jedna uznała za dobrą.

Ponadto, tylko 32 proc. respondentów odpowiedziało, że fizjoterapia zawsze lub często jest ukierunkowana na indywidualny cel pacjenta. Pozostali przedstawiciele pacjentów byli odmiennego zdania.

– Pacjenci bardzo krytycznie oceniają jakość usług medycznych w Polsce. Jak pokazują badania, usługi fizjoterapeutyczne nie są tu wyjątkiem i przedstawiciele tego zawodu muszą być przygotowani na krytykę. Zmieniające się prawo uregulowało zawód fizjoterapeuty podnosząc prestiż zawodu, ale także przekazując mu szeroką odpowiedzialność za udzielane świadczenia zdrowotne. Do 31 października fizjoterapeuci muszą podjąć decyzję, czy działać jako podmiot leczniczy, czy jako praktyka fizjoterapeutyczna. To ważne, bo tylko mając uporządkowane kwestie formalno-prawne, można ze spokojną głową skupić się na pracy fizjoterapeuty – mówi Andrzej Twardowski, Dyrektor Biura Ubezpieczeń Medycznych i OC w INTER Polska. Dodaje także, że świadomość odpowiedzialności i potrzeby ochrony ubezpieczeniowej wśród fizjoterapeutów rośnie, co widać po rosnącej liczbie wykupywanych ubezpieczeń zawodowych.

Źródła:

1.Uniwersytet Rzeszowski, ”Kompetencje społeczne fizjoterapeutów z regionu Podkarpacia”, Warszawa 2017

2. Kocjan Janusz,”Ocena poziomu wiedzy na temat zawodu fizjoterapeuty wśród studentów nauk technicznych oraz osób powyżej 60 roku życia”, Journal of Education, Health and Sport, 2017

3. KIF, „Fizjoterapeuci wsparciem pacjentów – o systemie rehabilitacji w Polsce z punktu widzenia pacjentów i fizjoterapeutów”, kwiecień 2019